Francuzi to chyba najbardziej zapatrzony we własny język naród na świecie. Chyba żadna inna nacja nie ma tak daleko posuniętej obsesji w sprawie czystości mowy, wymowy, gramatyki i użycia francuskich zwrotów. Jednakże język francuski w rzeczywistości nie jest tak jednolity i czysty, jak mogłoby się wydawać, a młodsze pokolenie francuzów coraz częściej zwraca się ku językowi angielskiemu. Co więcej, spore ilości nowych obywateli francuskich nie mają pojęcia o tym języku, a arabski i turecki stają się niemal nieformalnymi językami oficjalnymi niektórych miast.
Język urzędowy we Francji
Urzędowym językiem we Francji jest francuski, który jako jeden z języków europejskich bardzo dużo przejął z łaciny. Przede wszystkim opiera się on na, w niewielkim stopniu zmodyfikowanym, alfabecie łacińskim, ale także niektóre reguły gramatyczne są zaczerpnięte ze starożytnej łaciny. Stąd też osoby, które uczyły się łaciny, mają ułatwione zadanie przy nauce francuskiego.
Język francuski pochodzi z grupy języków romańskich i różni się znacznie od języków krajów sąsiadujących z Francją, takich jak Niemcy czy Anglia, których języki pochodzą z grupy języków germańskich.
Języki regionalne we Francji
Ciężko nazwać wszystkie języki używane we Francji odmianami czy dialektami francuskiego, bo niektóre mają z nim bardzo mało albo wręcz nic wspólnego. Wśród samych języków regionalnych wyróżnia się około 75 odmian (tylko 7 z nich może być oficjalnie nauczane w szkołach), a musimy przyjąć, że same odmiany francuskiego to nie wszystkie języki, jakie są popularne we Francji.
Tłumaczenia Francuski – Oferta SuperTlumacz
Przyjmuje się, że we Francji używa się obecnie:
języka prowansalskiego, używanego głównie w południowej Francji, regiony Prowansja i Langwedocja, szerzej znanym, jako język oksytoński wykorzystywany przez Gaskończyków, stanowiących 0,7% społeczeństwa francuskiego;
języka kabylskiego, stanowiącego odmianę afroazjatyckiego języka berberyjskiego, używanego przez Kabylów, tworzących grupę 1,1% obywateli Francji
języka bretońskiego, stanowiącego język z grupy celtyckiego, powszechnego na półwyspie Bretońskim w zachodnich regionach kraju, używanego głównie przez Bretończyków tworzących 0,36% społeczeństwa;
języka baskijskiego, o bardzo silnych naleciałościach z języka hiszpańskiego, wykorzystywanego przez Basków zamieszkujących Akwitanię, górzysty region przy granicy z Hiszpanią;
języka katalońskiego, również z silnymi wpływami hiszpańskimi, wykorzystywanego tylko w regionie Roussillion przy granicy z Hiszpanią;
języka flamandzkiego, którym posługują się obywatele francuscy pochodzenia niderlandzkiego, zamieszkujący północne regiony Francji w pobliżu miast Artois oraz Calais;
języka alzackiego, stanowiącego dialekt niemiecki i używanego przez Alzatczyków z Alzacji, regionu, który przez wieki przechodził z rąk do rak, raz będąc terytorium Francji, a raz Niemiec; językiem tym posługuje się około 2,48% społeczeństwa francuskiego;
języka arabskiego, szczególnie popularnego w miastach Lazurowego Wybrzeża, napływającego do Francji wraz z imigrantami z Afryki Północnej;
języka hindi, język z grupy indoaryjskiej, stanowiący podstawę posługiwania się około 0,42% społeczeństwa francuskiego;
języka tureckiego, języka napływowej ludności pochodzenia tureckiego, skupionej głównie w dużych miastach, tworzącej około 0,34% ludności;
języka niemieckiego, którym posługuje się 1% mniejszość niemiecka we Francji;
języka portugalskiego, którym mówi 0,8% ludności;
języka wietnamskiego, którym mówi 0,5% ludności;
języka włoskiego, którym posługuje się mniejszość włoska licząca około 0,27%;
języka ormiańskiego, wykorzystywanego przez francuskich Ormian, których liczy się na 0,73% ludności.
Popularność języka francuskiego
Szacuje się, że na całym świecie francuskim posługuje się około 210 milionów ludzi, przy czym dla około 80 mln z nich jest to język ojczysty. Tak duża popularność francuskiego wiąże się z mocarstwową pozycją Francji kilkadziesiąt lat temu i rozległości jej posiadłości zamorskich. Obecnie francuskiego używa się:
– w Europie (Francja, Belgia, Szwajcaria, Monako, Luksemburg, Włochy);
– w Afryce (Algieria, Maroko, Tunezja, Benin, Burkina Faso, Burundi, Czad, Demokratyczna Republika Konga, Dżibuti, Gabon, Kongo, Mali, Niger, Gwinea, Republika Środkowoafrykańska, Rwanda, Senegal, Togo, Vanuatu, Wybrzeże Kości Słoniowej, Madagaskar);
– w Ameryce Północnej i Środkowej (Kanada, USA, Haiti);
– w Azji (Wietnam, Laos, Kambodża, Liban, Syria);
– w ONZ, NATO i Unii Europejskiej.
W większości tych krajów, francuski jest językiem urzędowym, a tam gdzie nie ma takiego statusu, jest powszechnie znany, z uwagi na zaszłości historyczne i status kolonialny całych państw lub ich regionów.
Jak przekłada się popularność języka francuskiego na języki, jakimi posługują się obywatele Francji?
Język francuski, jako obowiązujący w wielu dawnych koloniach i terytoriach zależnych Cesarstwa Francuskiego, jest dobrze znany w Afryce i Azji. Francja przez wiele powojennych lat prowadziła dalszą politykę o charakterze kolonialnym, stąd bardzo silne związki tego kraju europejskiego z terenami zwłaszcza afrykańskimi. Od jakiegoś czasu polityka ta wydaje owoce w postaci napływu mieszkańców byłych kolonii, którzy mają możliwość otrzymania statusu obywatela francuskiego. Wraz z napływem mieszkańców Afryki i częściowo Azji, we Francji zaczynają być popularne języki afrykańskie oraz arabskie.
Popularność języków byłych krajów kolonialnych oraz napływ dużej ilości nowych obywateli, stopniowo wypiera z Francji użytkowanie dialektów języka francuskiego oraz innych, języków europejskich użytkowanych wcześniej na tych terenach. Języki regionalne stały się mało popularne, a wiodąca rolę utrzymuje już tylko oficjalny język francuski.
Francuzi mimo swojego zaangażowania w ochronę języka ojczystego, co przejawia się w niechęci do zastępowania np. tablic informacyjnych językiem angielskim, starają się wychodzić naprzeciw mniejszościom narodowym i umożliwiają porozumiewanie się w ich językach. Szczególnie wyraźne jest umieszczanie tablic informacyjnych w rejonach przygranicznych, w językach państw sąsiadujących.